Ameriki saheliyanfan fɛ
Ameriki Saheli, Espankan :América del sur Modèle:Refn ye farafinna ye Ameriki ani mɔgɔ caman b’a jate, k’a sababu kɛ laadalakow danfara ye, Ameriki farafinna belebeleba dɔ. A bɛ Tɛmɛ ni ' kɔnɔna ye a worodugu-yanfan fɛ, o la a bɛ a ka mara fanba To saheli- kɔnɔna na .
A bɛ Atlantik Kɔgɔji ni Pasifiki Kɔgɔji cɛ, minnu bɛ kɔrɔn ni Tlebi dancɛ dancɛ, ka sɔrɔ Karayibu Kɔgɔji bɛ Worodugu ni Antartiki Kɔgɔji a Saheli dancɛ dancɛ. a ni Ameriki Worodugu cɛ sirilen don ni marabolo dancɛ fitinin ye min bɛ Cɛma Ameriki jira . Ameriki Saheli ye dugukolo yɔrɔ ye min ka surun Antartiki la, ka tɛmɛ Drake tɛmɛsira fɛ saheli fɛ. A bonya ye bam2 miliyɔn 18,2 ye, o kɔrɔ ye ko 42,9Modèle:Esd % Ameriki gun kan ani 13,0Modèle:Esd % dugukolo wulilenw na, wa a sigilen bɛ 6,5Modèle:Esd % diɲɛ jamanaden hakɛ la .
Ameriki saheliyanfan ye jamana tan ni saba ye minnu bɛ u yɛrɛmahɔrɔnya : Arzantine, Bolivi, Berezil, Sili, Kolonbi, Ekuwatɔrɔ, Guyana [1] Paraguwe , Peru , Suriname , Trinite ani Tobago , Uruguay, Venezuela, ani Faransi ni Faransi Guyana [1] ani dependenci duuru minnu bɛ bɔ jamana wɛrɛw la. Berezil bɛ jamanaden tilancɛ ɲɔgɔn sɔrɔ ani sɔrɔko sɔrɔta o mara la.
Jamana minnu bɛ dancɛ bɔ Karayibu Kɔgɔji la olu ye: Kolonbi, Venezuela, (hali ni Trinidad ni Tobago bɛ don a la tuma caman na bawo a bɛ farafinna gun kan ), Guyana, Suriname, fana Franse Guyana, min ye jamana kɔkan mara ye Faransi, Aruba, Curaçao ani Bonaire gun min ye Hollande masaya ta ye ; u bɛɛ lajɛlen bɛ wele ko Ameriki Saheli Karayibu, k’a sɔrɔ Arzantine, Sili, Paraguwe ani Uruguay bɛ kɛ Saheli Kɔnɔ ye, farafinna kɔnɔ mara min bɛ dɔn ni ɲɛnamaya kɛcogo ɲuman ni yiriwali sariyaw ye minnu ka bon kosɛbɛ ni i y’a suma ni Latin Ameriki tɔ tɔw ye. Kolonbi ani Venezuela, ka fara u ka kɛli kan Karayibu mara la, olu fana bɛ ɲɔgɔn fɛ ni Bolivia, Arzantine, Chili, Ekuwatɔrɔ ani Peru ye Andes jamana na.
Modèle:Siglo fo Modèle:Siglo daminɛ na XIX Ameriki Saheli fanba tilalen don koloni minnu maralen don kosɛbɛ Espaɲi ani Pɔrtigal, o kɔfɛ koloni dɔ kɛra Angletɛri, kelen ye Faransi ani dɔ wɛrɛ ye Hollande, min kɛra Repibilikiw ye, n’a ma fɔ Franse Guyana min jiginna ka kɛ Franse Kɔgɔjida Minisiri ye (Erɔpu jamana kɔkanna mara) ani Falkland gunw ani a kɛrɛfɛ gunw. Hali ni sisan dancɛ min bɛ Ameriki Saheli ni Cɛma Ameriki, o sigilen bɛ layini miirilen dɔ kan Darien kungo kɔnɔ, Panama kanal jɔli kɔfɛ de la nin jamana in y’a daminɛ ka jɛ ni Cɛma Ameriki ye Angilɛ-Saxon kunnafonidilaw fɛ. A laban na san 1955, Panama kɛra Cɛma Ameriki jamana dɔ ye dugukoloko siratigɛ la, nka a bɛ tariku ni laadala jɛɲɔgɔnyaw mara ni Ameriki Saheli ye. Nin farafinna mara in, min fanba bɛ saheliyanfan fɛ, a bɛ danbɔ worodugu fɛ ni Karayibu Kɔgɔji ye, kɔrɔn fɛ ani saheli fɛ ni Atlantik Kɔgɔji ye, ani tlebi fɛ ni Pasifiki Kɔgɔji ye. A bɛ daminɛ Panama ni Kolonbi dancɛ la ka taa Cape Horn (Chile).
- ↑ 1,0 et 1,1 Los departamentos de ultramar (parte del estado central) y las colectividades de ultramar (dependencias) no deben confundirse. La Guayana francesa no es una dependencia, es legalmente parte del estado central francés con el mismo estatus que las regiones de la Francia metropolitana. Es el único territorio en América del Sur continental que ha elegido la integración completa en un país europeo.